Wielbłądki dwie

Z okazji drugiego wiosennego śniegu prezentuję kolejny odcinek serialu o wielbłądkach. Parka, której przeobrażenie opisałam tutaj, zamieszkała razem. W Polsce występuje 9 gatunków wielbłądek (Raphidioptera), na świecie ponad 200. Pojawiły się w paleozoiku i występują tylko na półkuli północnej.*

Mieszkanie i mieszkańcy

Obie wielbłądki przeobraziły się do postaci dorosłej w osobnych plastikowych pojemniczkach. Dla pary przygotowałam specjalny apartament.  
Przeprowadzka Kim na nowe mieszkanie miała miejsce 11 marca 2020. Samica natychmiast zaczęła rozglądać się po otoczeniu.

Samica Kim

12 marca 2020 przed południem do Kim dołączył Saul. Nowe otoczenie wywołało u niego potrzebę poznania - zaczął się rozglądać i zwiedzać. Nie od razu zauważył Kim, która na jego widok natychmiast zamarła z wysoko uniesioną głową.

Samiec Saul

Gdzie zamieszkali? W przeźroczystym pudełeczku po moich ulubionych słodkościach umieściłam kawałek niezupełnie świeżej kory, później dołożyłam jeszcze dwa kawałki spróchniałego drewna. Wielbłądki w każdym stadium rozwoju są drapieżnikami. Ponieważ jednak źródła podają, że we wnętrznościach dorosłych wielbłądek znajdowano pyłek kwiatowy**, dołożyłam  kilka stokrotek. Kwiaty co drugi dzień były wymieniane. Podstawowym źródłem pokarmu były świeżutkie, prosto z lodówki, larwy Monodontomerus obscurus, które znalazłam w kokonach murarki ogrodowej Osmia bicornis.

Mieszkanie wielbłądek.

Tak, pojemnik jest niezbyt duży, ale wielbłądki raczej chodzą niż latają. Nigdy nie próbowały wylecieć ze swojego apartamentu. Kiedy otwierałam wieczko, ta, która była blisko krawędzi dziarskim krokiem wychodziła na zewnątrz, ale nie była to żadna ucieczka, raczej zwiedzanie nowej przestrzeni.
Tutaj uwaga: zdjęcia i film mają chwilami naprawdę kiepską jakość, gdyż czasem robiłam je przez ściankę pudełka. W miarę upływu czasu ścianki pokrywały się kupkami (sic!) i kurzem.

Ad ovo

Nie wiem, czy i kiedy  to zrobili. Zaloty są ponoć długie i pełne rytuałów, połączenie może trwać od kilku minut do 1,5 godziny.*** Rozważałam uruchomienie kamery, ale po pierwsze - widok byłby kiepski (całe pudełko z małymi owadami widzianymi przez wieczko, a po drugie, najważniejsze - kto by to potem przeglądał, żeby uchwycić (lub nie) ten jedyny oczekiwany moment?  12 marca miałam pudełko przed oczami przez wiele godzin. Nie widziałam kopulacji. Oto co zaobserwowałam:
- stoją naprzeciwko siebie z wysoko uniesioną głową, wyginają przy tym odwłoki,
- zbliżają się, pozycja "nos w nos", jakby bodnięcie głowami  i szybki odskok.
I tak wielokrotnie.

18 marca Kim ma duży napęczniały odwłok.

Samica składa jaja w szczelinach w korze martwych lub gnijących drzew zasiedlonych larwami chrząszczy. Pokładełko może być wprowadzane wprost do miejsc zasiedlonych przez larwy chrząszczy, szczególnie tam, gdzie widoczne są ich odchody.**** Niczego takiego na początku wiosny nie mogłam im zaproponować. A jednak... Po południu 18 marca 2020 Kim zaczyna szukać odpowiedniego miejsca w kawałku kory.

W pewnym momencie wsuwa pokładełko bardzo głęboko i na chwilę zamiera. Potem następuje przerwa w badaniu szczelin. 

Kim na kawałku kory. Widać pokładełko zanurzone w szczelinie.

Do pojemnika dodaję dwa kawałki starego spróchniałego drewna, pełnego pęknięć i wydrążonych przez owady dziurek. Kim natychmiast zaczyna je przeszukiwać. Koniuszek pokładełka jest bardzo elastyczny, wygina się i obmacuje kolejne miejsca.W przerwach Kim objada się larwami, a samiec od czasu do czasu pręży przed nią odwłok i doskakuje.

23 marca jestem świadkiem wielkiego wydarzenia. Od 08:48 do 09:00, czyli przez pełne 12 minut Kim składa jajeczka w otworze nowego drewienka. Film trwa 10 minut, więc go sobie darujmy. Poniżej krótsze wideo ze składania jajek, które miało miejsce tego samego dnia, ale trwało tylko kilka minut.

 

Czy będą z tego młode? Trudno powiedzieć. Larwy wylęgają się z jaj po kilku dniach lub tygodniach, więc bacznie obserwuję zamknięte pudełeczko.

EDIT

Przez miesiąc drewienka pozostawały w pudełku w mieszkaniu. Ponieważ nie odczekałam się na potomstwo Kim i Saula, wyniosłam drewienka do domku na działce. I leżały tam sobie całą wiosnę. Na początku lata do domku włamały się dzięcioły. Wtedy zauważyłam, że drewienko, w którym składała jaja Kim, jest wydłubane na głębokość do 1,5 cm. Nie jest to dowód, ale bardzo silna poszlaka, świadcząca o tym, że wielbłądki faktycznie się rozmnożyły.

Lipiec 2020. Ślady pracy dzięciolego dzioba. Ptak szukał jajeczek?

Podano do stołu, czyli czym żywiły się wielbłądki

Larwy Monodontomerus obscurus. 
Przebywając razem wielbłądki jadły przez 8 dni, od 12 do 19 marca 2020, potem nie jadły już nic. Podałam im łącznie 12 larw, zjadły 10.
Na moich oczach Saul zjadł 1,5 larwy. Zaczął żerowanie 12 marca i skończył 19 marca.
Kim na widoku zjadła 3,5 larwy. Zaczęła żerować później, 15 marca i skończyła 19 marca. Potrafiła w ciągu dnia zjeść i dwie larwy. 
5 larw zjadł nie wiadomo kto, nie widziałam.

Kim zjada larwę ani na chwilę nie wypuszczając jej ze szczęk.

Pracowicie odgryza i połyka kawałki. Trwa to około 1 minuty.

Po jedzeniu obowiązkowe mycie. Tutaj Saul. Na głowie widać 3 przyoczka - cecha charakterystyczna wielbłądek.

Pyłek kwiatowy. Jestem prawie pewna, że Kim zjadała pyłek: głowa nisko pochylona, poruszające się szczęki.

Kim na stokrotce.

Woda - wydaje mi się, że piją. Zaobserwowałam owady poruszające się po powierzchni pokrytej parą wodną, miały pochyloną głowę i poruszały szczękami. Pewnego razu Kim piła wodę z mojego  zwilżonego palca. Codziennie na wieczko podawałam kilka kropel wody.

Samiec spijający wilgoć z wieczka.Widok przez ściankę od góry.

Inne - Kim poruszała się po skórze mojej dłoni, wykonując energiczne ruchy szczękami.  Ja nic nie czułam, ale być może ona coś tam nazbierała :-).

End The End 

24 marca rano zauważyłam, że Saul leży na plecach i słabo przebiera nóżkami. Wieczorem już się nie ruszał.

27 marca odeszła Kim.

Życie w stadium poczwarki

Kim 28 lutego 2020 – 7 marca 2020 – 8 dni
Saul 28 lutego 2020 – 9 marca 2020 – 10 dni

Życie w postaci dorosłej

Kim – 8 marca – 27 marca – 19 dni
Saul – 10 marca – 24 marca – 14 dni

Oznaczenie wielbłądek Roland Dobosz 

=======================
* https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielb%C5%82%C4%85dki
** H. ASPÖCK.THE BIOLOGY OF RAPHIDIOPTERA:A REVIEW OF PRESENT KNOWLEDGE. Acta Zoologica Academiae Scientiarum Hungaricae 48 (Suppl. 2), pp. 35–50, 2002
*** http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:cqJDtK31qXcJ:what-when-how.com/insects/raphidioptera-snakeflies-insects/+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
**** https://www.royensoc.co.uk/sites/default/files/Vol01_Part12+13.pdf, s. 12